بررسی تطبیقی طنزپردازی در شعر محمّدعلی افراشته و احمد مطر

Authors

  • حبیب حاجی پور دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نیشابور
  • پروین‌دخت مشهور استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نیشابور
Abstract:

استفاده از طنز به نیّت بازگویی دغدغه­های مردمی، روشی ایده­آل برای شاعرانی است که با حکومت­های استبدادی روبه­رو هستند. در ایران(دوران پهلوی دوّم) و عراق(دوران بعث) به دلیل فضای بسته سیاسی و اختناق حاکم، محمّدعلی افراشته و احمد مطر، با سودجستن از شگردهای متنوّع طنزسرایی، به تشریح کاستی­های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی پرداخته­اند و شعر خود را بستری مناسب جهت تبیین دغدغه­های خُرد و کلان افراد قرار داده­اند. بررسی این شگردها در سروده دو شاعر با رویکرد تطبیقی(آمریکایی) و روش توصیفی- تحلیلی نشان می­دهد که آن‌ها با استفاده از ترفندهایی چون تشبیه و استعاره­های خنده­دار؛ تهکّم و استهزاء؛ برعکس­گویی؛ واژه­های طنزآمیز و توصیف خنده­دار، ضمن قوام بخشیدن به ساختار طنزهای خود، بر اثربخشی انتقادهای مورد نظرشان افزوده­اند. افراشته و مطر به صورت مجزّا از تکنیک­های دیگری هم استفاده کرده­اند که در طنز افراشته، نقیضه­سازی و در طنز مطر، غافلگیری، اغراق و تناقض برجسته­تر بوده است. کارکرد اصلی طنز در سروده­های دو شاعر، سیاسی- اجتماعی است و به هدف تولید خنده و تفکّر به موازات هم خلق شده است تا با ساختارشکنی مبانی رسمی جامعه، زمینه برای تحوّلات شخصی و اجتماعی و رسیدن به آینده آرمانی فراهم گردد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نگاهی تطبیقی به مفهوم آزادی در شعر احمد شاملو و احمد مطر

احمد شاملو و احمد مطر از سردمداران شعر سیاسی و اجتماعی در ادبیات فارسی و عربی هستند. آزادی و آزادی­خواهی از مهم­ترین بن­مایه­های شعر شاملو و مطر است. ما در این پژوهش بر آن شدیم تا به بررسی تطبیقی جایگاه آزادی در شعر این دو شاعر بپردازیم و با بررسی وجوه اشتراک و افتراق آن درک عمیق تری از آن ارائه دهیم. جستار حاضر با تکیه بر مطالعات کتابخانه­ای و به روش توصیفی ...

full text

بازتاب پیامدهای استبداد در شعر احمد مطر

بی­­تردید، کشورهای ­عربی خاورمیانه و به­ویژه عراق، درحالی­که به ­لحاظ­­ معادن ­نفت،گاز و دیگر ثروت­های ­خدادادی در زمرة کشورهای بسیار ­غنی­ جهان به­شمار می­روند، از نظر اقتصادی و صنعتی، اوضاعی بسیار عقب‌مانده و بحرانی دارند. به­نظر می‌رسد این عقب­ماندگی­ها و نابسامانی­های ­اقتصادی و اجتماعی،­ یکی از مهمّ­ترین­ عوامل ­­بروز جنبش‌ها و خیزش‌های ­فراگیر اجتماعی و مردمی در این کشورهاست. بدیهی است­که ...

full text

مهمترین عناصر معنایی شعر احمد مطر

احمد مطر شاعر معاصر عراقی یکی از نوادر روزگار است که شعرش را نه در طلب اهداف تافه دنیا بلکه در راه هدف والای انسانی، و نه در مدح و ستایش حکام که در هجو آنها به خدمت گرفته است. شعر وی که بسیار آهنگین و دارای صبغه سیاسی است، از طرفی تصویری است واقعی از زندگی و اعتقادات او و از طرفی دیگر تصویری است طنزآمیز و بزرگ نمایی شده از مشکلات کشو...

full text

نگرشی تطبیقی بر شگردهای طنز در شعر نیما یوشیج و احمد مطر

از آنجا که به اعتقاد برخی، طنز، هنری­ترین شیوه انتقاد است، در جامعه و فضایی که بی­ عدالتی اجتماعی و سیاسی، خفقان، تزویر و دروغ، بر ذهن و زبان جامعه مسلّط می­ شود، زبان شاعر تیزبین از طنز به­عنوان هنری­ترین سلاح مبارزه با این مفاسد بهره می‌گیرد. نوشتار حاضر پژوهشی است که در آن نگارندگان کوشیده­اند پس از معرّفی مختصر طنز و انواع آن، شگردها و شیوه‌های گوناگون طنز در شعر دو شاعر معاصر ایران و عراق را...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 12  issue 47

pages  291- 312

publication date 2018-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023